Salatalık Nasıl Yetiştirilir ve Salatalık Yetiştirme Yöntemleri

Salatalık ekiminde tohumu çeşide bağlı olarak 2,5 cm derinliğe ve yaklaşık 35 cm aralıklarla arka arkaya nemlendirdikten sonra ekin ve üzerini 2-3 cm kadar toprak ile örtün (ayrıntılar için tohum paketine bakın). Salatalık, ılık iklim koşullarına uyması sebebi ile soğuğa karşı çok hassastır. Sıfırın altındaki sıcaklıklar çok kolay bir şekilde zarar görebilir. Salatalık tohumlarının iyi çimlenmesi için toprak ısısı 11-18 derece civarında olmalıdır. Sıcaklığın etkisi arttıkça çimlenme hızıda buna denk olarak yükselmeye başlar.

Salatalık yetiştirme konusunda en iyi verimi almak için İlkbahar döneminde yaşanabilecek olan soğuk etkilerinin geçtiği dönemi beklemelisiniz. Salatalık yetiştirme yöntemlerinde örtü altı salatalık yetiştiriciliği ve tarlada salata yetiştiriciliği arasında bazı farklar vardır.

ÖRTÜ ALTI SALATALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ ve TARLADA SALATALIK YETİŞTİRME 

Tarlada salatalık yetiştirmek ile örtü altı salatalık yetiştirme arasında farklar vardır. Bu farkları şu şekilde sıralayabiliriz;

Tarlada ve serada salatalık yetiştirmenin bazı önemli farkları şunlardır:

Salatalık Yetiştirme ve İklim Kontrolü Nasıl Yapılır? 

Sera, dış hava koşullarından daha fazla izole edilmiş bir ortam sağlar. Bu nedenle, sera içinde salatalık yetiştirirken daha stabil bir iklim kontrolüne sahip olursunuz.

Sera, soğuk hava, rüzgar, yağmur gibi dış etkenlerden bitkileri korur ve bitkilerin büyümesini teşvik eder, fakat tarlada salatalık yetiştirmede maalesef ki hava koşulları izole edilmediğinden kaynaklı iklim koşullarından birebir etkilenir. Serada olan stabil durum tarlada yoktur.

Salatalık Sulama ve Besleme 

Sera ortamında sulama ve besleme daha iyi kontrol edilebilir. Damlama sulama sistemleri gibi modern sulama teknikleri kullanarak bitkilere doğru miktarda su ve besin sağlayabilirsiniz. Ayrıca sera içinde toprağı düzenli olarak gübreleyerek bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerini sağlamak daha kolaydır. Tarlada ise istenmeyen hava koşulları ile beklenmeyen durumlarda yağış vs alabileceğinden istenilen zamanda sulama ve gübreleme serada olduğu gibi yapılamamaktadır.

Salatalık Hasat Zamanı ve Verimi

Sera ortamında yetiştirilen salatalıklar genellikle daha erken ve daha uzun süre hasat edilebilir. Dışarıdaki tarla koşullarına göre daha erken bir hasat mümkündür çünkü sera, dış hava koşullarının etkilerinden korunma avantajı sağlar. Ayrıca sera ortamı, bitkilerin büyüme mevsimi boyunca daha iyi bir verim sağlayabilir. Tarlada yetiştirilen salatalıklar dış ortamın olumsuzluklarından hemen etkilenebileceğinden hasat zamanı daha kısa ve verimi sera ortamında yetiştirilen salatalığa oranla daha düşüktür.

Salatalık Hastalık ve Zararlı Kontrolü

Sera, bitkileri dış zararlılardan ve hastalıklardan daha iyi korur. Bu, kimyasal müdahalelerin azaltılmasına ve bitkilerin daha sağlıklı büyümesine yardımcı olabilir. Ancak sera içinde de hastalık ve zararlılarla mücadele etmek gerekebilir, ancak kontrol daha kolaydır. Tarlada yetiştirilen bitki dışarıdaki olumsuzluktan direk etkileneceğinden aynı zamanda da mücadele etmesi çok daha zordur. Hastalık ve zararlılara yakalanma riski serada yetiştirilen salatalığa oranla daha fazladır.

Salatalık Üretimi Maliyetleri

Sera kurulumu ve işletme maliyetleri tarla yetiştiriciliğine göre genellikle daha yüksektir. Ancak, salatalıkta daha yüksek verim ve daha uzun hasat dönemi genellikle bu maliyetleri karşılayabilir.

Bu farklar göz önüne alındığında, serada ve tarlada salatalık yetiştirmenin avantajları ve dezavantajları vardır. Hangi yöntemin tercih edileceği, çiftçinin sahip olduğu kaynaklar, iklim koşulları ve pazar talepleri gibi faktörlere bağlı olabilir.

Tarlada Salatalık Nasıl Yetiştirilir

 Tarlada salatalık yetiştirmek için önemli birtakım hususlar vardır onları şu şekilde sıralayabiliriz:

Salatalık Toprak Seçimi

 Salatalıklar humuslu, iyi drene olan ve pH değeri 6 ila 7 arasında olan toprakları tercih ederler. Toprağın iyi drene olması, beklenmedik yağışlarda su birikmesini önler ve köklerin çürümesini engeller.

Salatalık Tohum Seçimi ve Salatalık Nasıl Ekilir

Salatalık yetiştirmek için kaliteli tohumlar seçmek önemlidir. Uygun bir tohum seçtikten sonra, tohumları doğrudan toprağa ekebilirsiniz. Tohumları yaklaşık 2.5 cm derinliğinde ve 30-45 cm aralıklarla ekerek başlayabilirsiniz.

Salatalık Fidesi Nasıl Yetiştirilir?

Fide dikmek tercih ediliyor ise sağlıklı bir kök sistemi olduğundan, köklerde hastalık olmadığından emin olunmalıdır. Sağlıklı yeşil renkte yaprakları bulunmalıdır. Solmuş, sararmış, lekeli yapraklar bitkinin iyi durumda olmadığının birer göstergesidir. Bitkinin gövdesi ince olmamalıdır. Fidelerin yetiştirme ortamı, ortam nemi, sıcaklığı önemlidir.

Salatalık Sulama Yöntemleri

Salatalıklar düzenli sulama isterler. Sulama periyodu belirlenmelidir. Örneğin 3 günde bir su verilmeye alıştırdığınız bitkiye belirlenen aralıkta, toprak yüzeyi kurudukça, bitkilere bolca su verin. Ancak su birikmesini önlemek için aşırı sulamaktan kaçının, çünkü bu kök çürümesine yol açabilir.

Salatalıkta Verim Arttırma ve Salatalık Gübreleme

 Doğru zamanda doğru ve kaliteli gübre kullanımı çok önemlidir. Bitkiler büyüdükçe, düzenli gübreleme gerekebilir. Genellikle bitkilerin büyüme döneminde haftada iki kez gübreleme yapmak uygun olabilir. Doğru ve kaliteli gübre kullanılması bitkilerde verim artışı ile kaliteyi beraberinde getirir. Çiçeklenme dönemi için çiçeklendirici gübreler, çiçeklenme döneminden hemen sonra polen arttırıcı gübreler, salatalık bitkisini uzatmaya ve büyütmeye yönelik gübreler kullanılmalıdır.

Açık tarla topraklarımızın çoğunda organik madde ve humus az olduğundan dikim öncesi organik gübrelerin uygulanması çok faydalıdır. Gübre suya bağımlı olarak verilmelidir. ‘’ Az su az gübre, çok su çok gübre’’. Bitkiler büyüdükçe, düzenli gübreleme gerekebilir. Yaprak gübresi bitkinin büyüme döneminde 100L suya 200-250 g Migma Foliar 20-20-20+TE, bitkinin çiçeklenme döneminde 100 L suya 250 g Migma Foliar 10-40-10+2MgO+TE, meyve döneminde meyveler irileşinceye kadar 100 L suya 250 g Migma Foliar 10-10-40+TE uygulaması yapılmalıdır.

Bu uygulama Migma Aminado gibi aminoasitli gübreler ile desteklenebilir. Genellikle bitkilerin büyüme döneminde haftada 2 kez topraktan gübreleme yapmak uygun olabilir. Tarladaki bitki sayısına ve gübreleme kaç günde bir yapılmasına göre kullanılacak gübre miktarı değişiklik gösterir. Bir bitkinin ihtiyaç duyduğu gübre miktarı 1 ppm’dir. Bitki sayısı ve gübreleme yapımayan günlerin çarpımı, bitkinin ihtiyaç duyduğu gübre miktarını bulmamıza yardımcı olur. Doğru ve kaliteli gübre kullanılması bitkilerde verim artışı ile kaliteyi beraberinde getirir.

Çiçeklenme dönemi için çiçeklendirici gübreler, çiçeklenme döneminden hemen sonra polen arttırıcı gübreler, salatalık bitkisini uzatmaya ve büyütmeye yönelik gübreler kullanılmalıdır. Salatalık hasatı bir gün yapılıp bir gün yapılmadığı için, hasatı yapılan gün gübre verilmesi gerekmektedir. Hasat dönemine gelmiş salatalık bitkisi için 1,5-2 KG Migma Ultra 20-10-20+TE uygulamak gerekmektedir.

Salatalık Bitkisi Destekleme

 Salatalık bitkileri sarmaşık yapısına sahiptir, bu nedenle desteklenmeleri gerekebilir. Bitkiler büyüdükçe, destekleyici bir yapı oluşturmak için tel veya ip kullanabilirsiniz. Bitkiler ipe alınır ise işçiliği ve bakımı kolaylaşmaktadır.

Salatalık Hangi Mevsimde Hasat Edilir

Salatalık hasatı için yaklaşık 50-70 gün sonra hazır hale gelirler. Hasat etmeden önce salatalıkların boyutlarına ve rengine dikkat edin. Gençken hasat edilen salatalıklar genellikle daha tatlı ve sulu olur. Hasat edilirken bitkiyi çok hırpalamak, dallarını kırmamak çok önemlidir.

Bu temel adımları takip ederek kendi salatalıklarınızı ister tarla da ister örtü altında yetiştirebilirsiniz. Her bölgenin iklimi farklı olduğu için, bulunduğunuz bölgenin iklimine uygun olarak ekim/dikim tarihi belirleyebilir ve bakım yöntemlerini ayarlayabilirsiniz.